Biopsja fuzyjna prostaty
Skuteczne i mało inwazyjne badanie diagnostyczne prostaty
Przezkroczowa biopsja fuzyjna prostaty jest wykonywany w celu potwierdzenia lub wykluczenia choroby nowotworowej i wykorzystuje nowoczesną, zaawansowaną technologię fuzji dwóch obrazów rezonansu magnetycznego i ultrasonografii MRI-US firmy Koelis Trinity w czasie rzeczywistym, osiągając ogromną precyzję i dokładność diagnostyczną.
Zastosowanie dostępu przezkroczowego dodatkowo zwiększa skuteczność oraz minimalizuje ryzyko zagrażających życiu ciężkich powikłań infekcyjnych w porównaniu do biopsji przezodbytniczej ze względu na brak naruszenia ciągłości ściany odbytnicy i przeniesienia bakterii kałowych z jelita do prostaty. Podczas zabiegu niewielkich rozmiarów wycinki są pobierane bezpośrednio z prostaty przez skórę w okolicy krocza. Cały zabieg trwa jedyne 15-20 minut i jest wykonywany w znieczuleniu, w pozycji litotomijnej.
Zalety przezkroczowej biopsji fuzyjnej prostaty w wykorzystaniem nowoczesnego oprogramowania to przede wszystkim:
- dokładna wizualizacja obszarów podejrzanych o nowotwór, które nie są widoczne w zwykłym badaniu USG TRUS;
- precyzyjne pobranie celowanych wycinków z podejrzanych miejsc, które mogłyby zostać pominięte podczas „ślepej” biopsji przezodbytniczej;
- zmniejszenie liczby pobieranych wycinków - w niektórych przypadkach ograniczonych jedynie do biopsji celowanej podejrzanych ognisk;
- szybszą, bardziej wiarygodną diagnozę co przekłada się również na zmniejszenie liczby wykonywanych biopsji;
- zaplanowanie leczenia adekwatnego dla danego mężczyzny i jego choroby w tym zastosowanie nowoczesnych, małoinwazyjnych metod leczenia nie wpływających istotnie na jakość życia mężczyzn tj. aktywny nadzór (Active Surveillance - AS) lub terapia ogniskowa raka prostaty (Focal Therapy - FT)
Rak gruczołu krokowego, inaczej prostaty lub stercza, charakteryzujący się największą dynamiką wzrostu zachorowalności w ostatnich latach, stanowi najczęściej rozpoznawany nowotwór złośliwy. W Polsce choroba ta dotyka 16 tys. osób rocznie i stanowi aż 19,3% wśród nowotworów wykrywanych u mężczyzn. Wczesne wykrycie oraz dokładne zlokalizowanie ogniska choroby nowotworowej pozwala na wiarygodną ocenę stopnia złośliwości i zaawansowania, a co za tym idzie wdrożenie leczenia odpowiedniego i dostosowanego dla danego mężczyzny, dającego szansę na całkowite wyzdrowienie.
Na świecie ponad 90% wykonywanych biopsji gruczołu krokowego stanowi standardowa, systematyczna, przezodbytnicza biopsja gruczołu krokowego wykonywana pod kontrolą ultrasonografii TRUS tzw. „ślepa biopsja”. Nie wykorzystuje ona najnowszych technologii obrazowania. Na podstawie „ślepej biopsji”:
- w przypadkach prawidłowego wyniku nie można wykluczyć obecności choroby nowotworowej w innych obszarach prostaty, z których wycinki podczas zabiegu nie są standardowo/nie zostały pobierane;
- w przypadkach wykrycia nowotworu małej złośliwości może dojść do niedoszacowania choroby nowotworowej, co mogłoby prowadzić do nieadekwatnego leczenia – zbyt agresywnego leczenia tzw. „overtreatment”, mogącego wiązać się obniżeniem jakości życia i negatywnym wpływem na funkcje seksualne
Europejskie Towarzystwo Urologiczne zaleca, aby badanie rezonansu magnetycznego prostaty wykonać już przed pierwszą biopsją. Do oceny badania najczęściej wykorzystywany jest protokół PI-RADS (Prostate Imaging Reporting and Data System), określający ryzyko występowania raka w skali 1-5 pkt dla podejrzanego ogniska.
Prawidłowe wykonanie oraz interpretacja obrazów uzyskiwanych podczas badania rezonansu magnetycznego prostaty zależy w największym stopniu od doświadczenia radiologa, dlatego badanie rezonansu prostaty przed biopsją fuzyjną powinno być wykonywane jedynie w nielicznych ośrodkach z dużym doświadczeniem—rutynowo wykonujących badania tego narządu.
Informacje dla pacjenta przed biopsją fuzyjną
Przed przezkroczową biopsją fuzyjną w celu odpowiedniego przygotowania do zabiegu oraz oceny badania rezonansu magnetycznego zaleca się konsultację urologiczną z lekarzem wykonującym zabieg.
Wskazaniem do biopsji jest kliniczne podejrzenie raka prostaty wysunięte na podstawie wartości PSA w surowicy krwi, badania prostaty palcem lub badania rezonansu magnetycznego.
Przeciwskazaniami do zabiegu są poważne zaburzenia krzepnięcia krwi lub aktywne, gorączkowe zapalenie gruczołu krokowego. W takich sytuacjach chory bezwzględnie wymaga konsultacji urologicznej w celu odpowiedniego przygotowania przed zabiegiem.
Postępowanie przed zabiegiem biopsji fuzyjnej
- W dniu zabiegu zaleca się przyjmowanie płynów (woda niegazowana) w ilości 2,5 litra płynów na dobę. Należy spożyć lekkie śniadanie lub obiad najpóźniej 4-6 godzin przed zabiegiem.
- W dniu biopsji zalecane jest wypróżnienie. Zazwyczaj nie ma potrzeby wykonywania wlewek doodbytniczych (enemy).
- Wszystkie leki należy przyjmować normalnie, również w dniu zabiegu za wyjątkiem leków osłabiających/upośledzających krzepnięcie krwi. Chorzy przyjmujący leki są zobowiązani poinformować o tym lekarza urologa kierującego do biopsji. W takich przypadkach po konsultacji z lekarzem rodzinnym POZ lub kardiologiem na 7-10 dni przed zabiegiem należy zaprzestać przyjmowania lub zmienić leczenie w/w lekami na zastrzyki.
- Przed zabiegiem należy ogolić okolicę krocza oraz zadbać o higienę miejsc intymnych.
- Na 2 godz. przed zabiegiem należy przyjąć jednorazową dawkę 500 mg ciprofloksacyny.
- Badania krwi wymagane do przeprowadzenia zabiegu: INR, APTT
- W dniu zabiegu należy zgłosić się do rejestracji szpitala wraz całą dokumentacją medyczną (wyniki PSA, dotychczasowe wyniki histopatologiczne z biopsji prostaty, konsultacje urologiczne, lista przyjmowanych leków).
Po zabiegu biopsji fuzyjnej
W ciągu 2-3 dni po zabiegu może pojawiać się domieszka krwi w moczu i nasieniu. Po zabiegu może rozwinąć się zakażenie układu moczowego wymagające jedynie leczenia antybiotykiem. Może również rozwinąć się ciężkie zakażenie uogólnione (posocznica, sepsa) zazwyczaj przebiegające z gorączką (temp>38 st C), które wymaga pilnej konsultacji urologicznej w ramach ostrego dyżuru i hospitalizacji. Zagrażające życiu ciężkie powikłania infekcyjne praktycznie nie występują po biopsji przezkroczowej.
W przypadku ustąpienia krwawienia, po 5 dniach od zabiegu zazwyczaj można powrócić do przyjmowania leków przeciwkrzepliwych - w przypadkach wątpliwych należy zgłosić się w pierwszej kolejności na konsultację urologiczną. Po zabiegu przez okres 2 tygodni zaleca się unikania intensywnego wysiłku fizycznego, dźwigania ciężkich przedmiotów, gorących kąpieli oraz jazdy na rowerze.